Stručnjaci Veterinarskog specijalističkog instituta „Kraljevo“ iz Kraljeva, već skoro deceniju i po koriste najsavremenije biomolekularne tehnike u dijagnostici i proučavanju virusa koji izazivaju bolesti životinja, među kojima je i veliki broj onih, koji osim životinja inficiraju i ljude.

Tokom pojave ozbiljnih pretnji u Srbiji, od pojave pandemijskih bolesti ljudi, izazvanih virusima ptičijeg gripa podtipa H5N1 tokom 2005. godine i svinjskog gripa podtipa H1N1 (tzv. meksički grip), stručnjaci Veterinarskog specijalističkog instituta „Kraljevo“ iz Kraljeva su brzom i tačnom molekularnom dijagnostikom, kao i naknadnim sekvencioniranjem pomenutih virusa, dali veliki doprinos efikasnom suzbijanju njihovog daljeg širenja kod životinja u Srbiji, a samim tim i kod ljudi.

Zato za stručnu, ali i širu javnost Srbije, nije bilo veliko iznenađenje, što su naučnici ove renomirane srpske veterinarske ustanove, među prvima priskočili u „pomoć“ zdravstvenom sistemu, odnosno dijagnostičkim laboratorijama, koje su u samom početku pojave epdimije kovid 19, bile praktično „blokirane“ ogromnim broje uzoraka poreklom od bolesnih ljudi.

Uz sve svoje uobičajene svakodnevne poslove na suzbijanju pojave zaraznih bolesti životinja, i uz analize pomenutog velikog broja uzoraka poreklom od ljudi obolelih od kovida 19, istraživački tim Veterinarskog specijalističkog instituta, je uspeo da u rekordno kratkom periodu, primenom takozvane „NGS“ tehnologije (skraćenica od eng. Next generation sequencing), uradi sekvenciranje kompletnog genoma nekoliko desetina koronavirusa poreklom od prvoobolelih ljudi, i to iz nekoliko geografski različitih oblasti Srbije.

Dobijeni rezultati, nakon unošenja u nekoliko najvećih svetskih banki virusnih genoma, obezbedili su i prve podatke, za komparaciju genomskih karakteristika „domaćih“ koronavirusa sa karakteristikama onih virusa koji su poreklom iz drugih zemalja Evrope i sveta, odnosno obezbedili su suštinski najvažnije podatke za najmoderniju i najnoviju granu epidemiologije, takozvanu molekularnu epidemiologiju. To znači, da se na osnovu komparacije kompletnog genskog materijala koronavirusa poreklom od bolesnih ljudi u Srbiji, sa genskim materijalima koronavirusa iz ostalih zemalja Evrope, može sa veoma velikom verovatnoćom ustanoviti odakle je koronavirus „došao“ u Srbiju. Konkretno, dobijeni rezultati potvrđuju da je virus u Srbiju stigao iz nekoliko evropskih država (Italija, Švajcarska, Nemačka, Belgija itd.), jasno ukazujući na to koji su bili glavni putevi unošenja i širenja ovog virusa u našoj zemlji.

Stručnjaci Veterinarskog specijalističkog instituta „Kraljevo“ iz Kraljeva se nisu na ovome zaustavili, već nastavljaju svoje angažovanje na izučavanju genoma koronavirusa, i to u okviru opširne i temeljne epidemiološke studije epidemije kovida 19 na teritoriji Srbije, kao jedan od nekoliko partnera, čiju realizaciju vode ugledni profesori Medicinskog Fakulteta iz Beograda, a finansira vlada Srbije. Kada ovom vrstom analize bude obuhvaćen značajno veći broj virusa iz Srbije, rezultati će moći da ukažu i na eventualne pojave mutacija koronavirusa, odnosno na njegove izmene u smislu slabljenju ili jačanja njegove virulentnosti (stepen sposobnosti virusa da izazove bolest kod ljudi) i prenosivosti, a što sve može biti jako korisno, kako za državu Srbiju, tako i za svetsku naučnu zajednicu, koja se bavi izučavanjem uzročnika pandemije kovidom 19. Uz to, budući rezultati pomenute studije, mogu biti veoma važni prilikom eventualnog donošenja odluke o izboru najbolje vakcine za populaciju ljudi u Srbiji, kada se ista, nadajmo se brzo, bude pojavila na svetskom tržištu. Ostvarivanjem i objavljivanjem pomenutih rezultata istraživanja ove ustanove, Srbija prestaje da bude samo pasivni korisnik „tuđih i složenih“ rezultata sveteske naučne zajednice, i počinje i sama da daje aktivni doprinos u borbi protiv pandemije kovidom 19.